Open Access Advocate

Supranationaal procesrecht: Brussel I-bis-Verordening

• Auteursinformatie

  Marek Zilinsky

  Mr. M. Zilinsky is adviseur bij Houthoff en tevens als universitair docent verbonden aan de afdeling Privaatrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Medezeggenschap: van ‘the beginning’ tot ‘the next level’

• Samenvatting

  De Wet op de ondernemingsraden (Wor) reguleert in Nederland de vormen van medezeggenschap binnen ondernemingen. De vraag rijst of de huidige wettelijke regeling nog voldoende aansluit op de besluitvorming binnen ondernemingen en de regulering van arbeid binnen diezelfde ondernemingen. Kunnen medewerkers voldoende invloed uitoefenen op de besluitvorming? De medezeggenschap moet meebewegen met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de juiste plaats krijgen binnen complexe ondernemingen. Biedt de Wor daarvoor voldoende ruimte, welke voorwaarden zouden daaraan kunnen worden gesteld, en welke aanbevelingen kunnen worden gegeven om medezeggenschap toekomstbestendig te maken? Dit is onderdeel van het onderzoek naar medezeggenschap ‘the next level’.

• Auteursinformatie

  R.E.M. Vink-Dijkstra

  Mr. R.E.M. (Renate) Vink-Dijkstra is partner bij De Clercq Advocaten Notariaat te Leiden.

Onoverdraagbaar is altijd onverpandbaar – over legisme en starre dogmatiek

Een kritische observatie van HR 1 juli 2022, ECLI:NL:HR:2022:984 (Rabobank/Ten Berge q.q.)

• Auteursinformatie

  M.H.E. Rongen

  Mr. dr. M. (Martijn) H.E. Rongen is senior legal counsel bij Loyens & Loeff te Amsterdam.

Verduurzaming van vastgoedfinancieringen – op de groene weg

• Samenvatting

  Europa moet klimaatneutraal zijn in 2050. De vastgoedsector is een belangrijke sector om dit doel te verwezenlijken. Financiers van deze sector hebben een belangrijke rol bij het stimuleren van het verduurzamen van vastgoedinvesteringen en daardoor bij het verwezenlijken van deze doelstelling. In dit artikel worden aanbevelingen gegeven over het stimuleren van verduurzamen van vastgoedfinancieringen. Daarnaast wordt in dit artikel het voor financiers van de Europese vastgoedsector relevante wettelijk kader ten aanzien van ESG uiteengezet. Ook wordt ingegaan op de richtlijnen van de Loan Market Association voor groene, sociale en duurzame vastgoedfinancieringen en de implementatie daarvan in leningsdocumentatie.

• Auteursinformatie

  M. Broere

  Mr. M. (Michelle) Broere is advocaat bij Loyens en Loeff te Amsterdam.

  M. Heddema

  Mr. M. (Mark) Heddema is advocaat bij Loyens en Loeff te Amsterdam.

Het non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst anno 2023

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt thematisch jurisprudentie uit het jaar 2022 besproken omtrent het postcontractuele non-concurrentiebeding in de franchiseovereenkomst. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de invloed van de Wet franchise nu deze wet voorschriften stelt aan postcontractuele non-concurrentiebedingen in franchiseovereenkomsten.

• Auteursinformatie

  Mr. J.H. Kolenbrander

  Mr. J.H. Kolenbrander is advocaat-partner bij DayOne Advocaten en onder meer gespecialiseerd in franchising en daaraan gerelateerde vraagstukken.

Haviltex voor drafters

• Samenvatting

  De auteur geeft een overzicht van enkele praktische lessen die getrokken kunnen worden uit de jurisprudentie van de Hoge Raad over uitleg van overeenkomsten, bedoeld om contractenmakers in staat te stellen om bij het opstellen van contracten beter te anticiperen op uitleg van die contracten in juridische procedures.

• Auteursinformatie

  Mr. M.J.R. Brons

  Mr. M.J.R. Brons is raadsheer in het gerechtshof Amsterdam.

Continuation funds, een teken van hebzucht of een logische evolutie van private equity?

• Samenvatting

  De afgelopen jaren heeft het gebruik van continuation funds in de private equity-markt een vlucht genomen. Bij een dergelijke transactie verkoopt een beheerder van een beleggingsinstelling de assets van die beleggingsinstelling aan een nieuwe door hem beheerde beleggings­instelling. Omdat de beheerder zowel namens de koper als namens de verkoper optreedt en er zich ook overigens diverse belangenverstrengelingen voordoen, gaan dit soort transacties met de nodige kritiek gepaard. In de praktijk zijn er diverse oplossingen om deze problemen het hoofd te bieden, maar voor een succesvolle transactie is een goed begrip vereist van de dynamiek en de belangen van de verschillende partijen. Het is daarom hoog tijd om de rol van verschillende stakeholders en het juridisch kader van continuation fund-transacties te bespreken.

• Auteursinformatie

  J.H. Ottervanger

  Mr. J.H. (Joep) Ottervanger is advocaat bij de Praktijkgroep Investment Management van Loyens en Loeff te Amsterdam.

  B. Brouwer

  Mr. B. (Benne) Brouwer is advocaat bij de Praktijkgroep Investment Management van Loyens en Loeff te Amsterdam.

Governance en compliance in de zorg na invoering van de Governancecode Zorg 2022 en de publicatie van het Kader Goed Bestuur 2022

• Samenvatting

  Op 1 januari 2022 is de herziene Governancecode Zorg (hierna: de herziene Code) ingevoerd en in mei 2022 is het Kader Goed Bestuur 2022 van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: het nieuwe Kader Goed Bestuur) gepubliceerd. Voorts is in september 2022 het Integraal Zorgakkoord (hierna: IZA) gesloten met het doel om de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Daarbij zijn afspraken gemaakt tussen het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en een groot aantal partijen in de zorg. Ondertekenaars van het IZA zijn onder meer overkoepelende organisaties van ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg. Deze afspraken strekken onder andere tot het bevorderen van samenwerking in de zorg. De auteurs pogen in dit artikel mede aan de hand van de herziene Code en het nieuwe Kader Goed Bestuur de volgende vragen te beantwoorden: (1) hoe kan binnen zorginstellingen een goede governance worden gewaarborgd; en (2) welke rol spelen compliance, strategie en risico­management daarbij? En naar aanleiding van het IZA: (3) wie is er verantwoordelijk voor de governance en compliance van een samenwerkingsverband in de zorg?

• Auteursinformatie

  W.J. Oostwouder

  Prof. mr. W.J. (Wilco) Oostwouder is advocaat bij Loyens & Loeff te Amsterdam en was van 2002 tot 2021 hoogleraar Bedrijfsfinancieel recht aan de Universiteit Utrecht. Hij heeft in 2023 in samenwerking met Boerhaave Nascholing van het LUMC en ZO. advocaten de Registeropleiding Compliance Officer in de Zorg (zesde editie) georganiseerd. Voor 2024 is weer een editie van deze opleiding gepland. Voorts is hij mederedacteur van het Handboek Compliance in de Zorg (2019).

  S. Monsma

  S. (Segrun) Monsma is eigenaar/directeur van Padkos Interim & Project Management te Haarlem. Zij is voorts als docent betrokken bij de Registeropleiding Compliance in de Zorg en secretaris van het bestuur van de Stichting Compliance in de Zorg.

  A. Peelen

  Drs. A. (Anniek) Peelen is bestuurssecretaris bij Rijndam Revalidatie, lid van de Raad van Toezicht van de Merwelanden en daarnaast als zelfstandig adviseur werkzaam op het gebied van Governance & Compliance in de zorg. Zij is voorts als docent betrokken bij de Registeropleiding Compliance in de Zorg en lid van het bestuur van de Stichting Compliance in de Zorg.

Stealthing

• Samenvatting

  Wat is stealthing, is het (al) een strafbaar feit en zo ja en zo nee, moet het in de toekomst (ook) als verkrachting worden gekwalificeerd? In deze bijdrage zal aan de hand van de recente vervolging van twee verdachten ter zake van stealthing worden beargumenteerd dat het buitengewoon wenselijk is als de wetgever ondubbelzinnig besluit of stealthing een zedenmisdrijf behoort te zijn en zo ja, onder wat voor omstandigheden en met welke strafbedreiging.

• Auteursinformatie

  mr. B.C. (Bart) Swier

  Bart Swier is advocaat bij VVS Advocaten.

Kunst in het vermogensrecht

Redactioneel

• Samenvatting

  In dit redactioneel wordt het centrale onderwerp van dit themanummer toegelicht en wordt nader ingegaan op de bijdragen die in het nummer aan de orde komen.

• Auteursinformatie

  Mr. B. Bierman

  Mr. B. Bierman is advocaat-partner bij Finnius te Amsterdam.

  Mr. E.M. van Orsouw

  Mr. E.M. van Orsouw is partner bij Kennedy Van der Laan te Amsterdam.

  Mr. R.M. de Winter

  Mr. R.M. de Winter is raadsheer bij gerechtshof Amsterdam.

Vleermuizen en de vrienden van de rechter

• Samenvatting

  In dit redactioneel wordt ingegaan op de eerste uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State met toepassing van de amicus curiae-regeling. Het betreft de uitspraak omtrent het na-isoleren van spouwmuren en nadelige effecten voor beschermde vleermuizen.

• Auteursinformatie

  Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen

  Prof. mr. G.A. van der Veen is partner en advocaat bij AKD, hoogleraar Milieurecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, arbiter bij het Nederlands Arbitrage Instituut en lid van de redactie van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht.

Rectificatie ‘Update over de behandeling van Whiplash Associated Disorder (WAD)’, TVP 2023/2

Winstuitkering in de zorg

Een overzicht van enkele juridische ontwikkelingen op het gebied van winstuitkering in de zorg

• Samenvatting

  De discussie over de toelaatbaarheid van winstuitkering in het Nederlandse zorgstelsel is van alle tijden. Dit artikel beschrijft de historie van het huidige wettelijke winstuitkeringsverbod en de daarvan uitgezonderde categorieën van zorginstellingen. Ook vormen van toegestane winstuitkering door intramurale zorgaanbieders (onderaanneming) passeren de revue, evenals de invloed van recente wetswijzigingen (Wtza en WTZi), de lege huls-constructie en de positieve effecten van winstuitkering. De auteurs trekken de juridische houdbaarheid van het wettelijke winstuitkeringsverbod in twijfel, en stellen het onderscheid tussen intramurale en extramurale zorg in relatie tot het huidige verbod en de daarvan uitgezonderde categorieën ter discussie. Ter voorkoming van onnodig gekunstelde constructies en ter bevordering van de transparantie ligt het voor de hand het wettelijke verbod op winstuitkering op te heffen en winstuitkering uitsluitend te reguleren voor deelsectoren waarin excessen plaatsvinden, mits de voor die deelsectoren te introduceren voorwaarden (zoals aangekondigd met het wetsvoorstel Wibz) noodzakelijk en aantoonbaar proportioneel zijn.

• Auteursinformatie

  D. Hooft Graafland

  Mr. D. (Dieuwke) Hooft Graafland is advocaat in het Life Sciences & Healthcare Team bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

  A.M.L. de Boer

  Mr. A.M.L. (Anouk) de Boer is advocaat in het Life Sciences & Healthcare Team bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

De ‘woke’ wetgever – genderevenwicht in de top van het bedrijfsleven?

• Samenvatting

  Met ingang van 1 januari 2022 zijn het ingroeiquotum en de streefcijferregeling geïntroduceerd in het Burgerlijk Wetboek. De wetgever hoopt hiermee een evenwichtigere verhouding tussen mannen en vrouwen in de top van het bedrijfsleven te bevorderen. Na een uiteenzetting van de streefcijferregeling, het ingroeiquotum en Richtlijn (EU) 2022/2381 inzake het genderevenwicht bij beursgenoteerde ondernemingen, zal worden gekeken naar de uitwerking van deze nieuwe wetgeving in de praktijk. Hieruit zal blijken dat het ingroeiquotum al bepaalde resultaten lijkt te boeken, maar dat er zeker nog een slag valt te maken op het gebied van gender­evenwicht in de top van het bedrijfsleven.

• Auteursinformatie

  A. Retsjkina

  Mr. A. (Angélica) Retsjkina is advocaat bij Loyens & Loeff N.V. te Amsterdam.

Artikel 6:119a BW – wetgeving waar weinigen wijzer van worden?

• Samenvatting

  In deze bijdrage wordt ingegaan op de vraag of de praktijk iets heeft aan de steeds strengere wettelijke regels voor afspraken over betaaltermijnen. Uitgelegd wordt op welke manieren bedrijven nog steeds aan die regels kunnen ontsnappen, en waarom verdere aanscherping tot nu toe weinig effectief is gebleken.

• Auteursinformatie

  Mr. M. Uijen

  Mr. M. Uijen is advocaat bij Griffiths Advocaten.

Hoe gemakkelijk wil je het hebben?

• Samenvatting

  Deze bijdrage gaat over twee arresten waarin algemene voorwaarden centraal staan. Het eerste arrest betreft de vraag of groothandelleveranciers dienstverrichters in de zin van de Dienstenrichtlijn zijn en hoe zij aan het elektronisch terbeschikkingstellen van algemene voorwaarden kunnen voldoen. Het tweede arrest behandelt de verplichting van rechters om de terbeschikkingstelling van algemene voorwaarden door gebruikers ambtshalve te controleren.

• Auteursinformatie

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard

  Mr. drs. J.H.M. Spanjaard is advocaat onder de naam fL advocaten en honorair universitair docent aan het Molengraaff Instituut van de Universiteit Utrecht.

Middelen en bijstand, een nieuwe koers

CRvB 25 april 2023, ECLI:NL:CRVB:2023:909

• Samenvatting

  Bespreking van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB), waarin de CRvB oordeelt dat de vergoeding van immateriële schade in geval van blijvend letsel in beginsel bedoeld is voor het resterende deel van het leven van de betrokkene. Dat betekent weer dat de vergoeding toegerekend moet worden aan die volledige periode (= de rest van het leven). De CRvB deelt het smartengeldbedrag door de statistische eindleeftijd minus de leeftijd ten tijde van het ongeval. Dat komt neer op € 125 per maand, en dat is aldus de CRvB niet een zodanig bedrag dat het geheel vrijlaten daarvan uit het oogpunt van bijstandverlening onverantwoord is.

• Auteursinformatie

  Mr. dr. M.F. Vermaat

  Mr. dr. M.F. Vermaat is advocaat-partner bij Van der Woude De Graaf Advocaten te Amsterdam.

Politici als hoeders van het recht

Een blik vanuit de Eerste Kamer op de vervulling van zijn juridische functie

• Samenvatting

  De Eerste Kamer wordt gezien als het juridisch geweten binnen ons parlementair stelsel. Maar hoe staat het er nu echt voor met de vervulling van de juridische functie van de Senaat? In zijn bijdrage beantwoordt de auteur – senator en bestuursrechtadvocaat – Hugo Doornhof deze vraag aan de hand van enkele (wetgevings)dossiers. Hij komt tot de conclusie dat niet steeds duidelijk is of in de Eerste Kamer wel voldoende bewustzijn en kennis van het recht voorhanden zijn. Hoe dan ook zijn politieke overwegingen wellicht wel nooit volledig te scheiden van (juridische) kwaliteitsoordelen. Maar soms staat gewoon vast dat politieke opportuniteit zwaarder weegt dan wetenschappelijke rationaliteit. Doornhof brengt verschillende mogelijkheden naar voren om ervoor te zorgen dat de rechtmatigheidstoets door de Eerste Kamer kwalitatief en effectief beter gebeurt, ook via veranderingen in het huidig Grondwettelijk stelsel. De uiteindelijk enigszins gebrekkige vervulling van de juridische functie zou in elk geval reden kunnen zijn om te kiezen voor constitutionele toetsing door de rechter, zij het in elk geval niet door het instellen van een constitutioneel hof. Want het is hoe dan ook beter de politiek ietwat meer te juridiseren dan de rechtspraak (verder) te politiseren.

• Auteursinformatie

  H. Doornhof

  Mr. drs. H. (Hugo) Doornhof is sinds 2019 lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal (CDA). Zijn hoofdfunctie is advocaat-partner bestuurs- en omgevingsrecht bij AKD in Amsterdam.

De waarborg van het nuttig effect van EU-recht is alleen veilig in de handen van EU-rechters

• Auteursinformatie

  L.F.A. Welling-Steffens

  Mr. dr. L.F.A. (Lilian) Welling-Steffens is lid van de redactie van Onderneming & Financiering en Of Counsel bij bureau Brandeis te Amsterdam.

Obstakels voor schadevergoeding aan slachtoffers van internationale oorlogsmisdrijven

Annotatie bij Hof Den Haag 8 juni 2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:973

• Samenvatting

  De beslissing van het Haagse gerechtshof over in Ethiopië gepleegde oorlogsmisdrijven legt de obstakels bloot die slachtoffers van dergelijke misdrijven tegenkomen in hun zoektocht naar financiële compensatie binnen het Nederlandse strafproces. Dat heeft ten eerste te maken met de uitleg van de ontvankelijkheidsvereisten van art. 51f Sv en art. 361 lid 3 Sv, en ten tweede met de omstandigheid dat oorlogsmisdrijven niet vallen onder de ongemaximeerde voorschotregeling die verbonden is met de schadevergoedingsmaatregel (art. 36f Sr). Hier ligt een kans voor de strafrechter én de regelgever tot het bieden van daadwerkelijk financieel herstel, en daardoor bij te dragen aan duurzame vrede in buitenlandse conflictgebieden.

• Auteursinformatie

  Mr. A.J.J.G. Schijns

  Mr. A.J.J.G. Schijns is advocaat bij Beer advocaten te Amsterdam en treedt regelmatig op voor slachtoffers van misdrijven. Zij werkt aan de VU aan een proefschrift over de compensatie van misdrijfschade. Daarnaast is zij voorzitter van de Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven.